Sąd Apelacyjny w Łodzi w jednym z ostatnich swoich wyroków (orzeczenie z dnia 9 kwietnia 2015 r., sygn. akt I ACa 1479/14, LEX nr 1682886) potwierdził obowiązującą w sprawach cywilnych toczących się przed sądami powszechnymi zasadę, iż tylko wyjątkowo sąd może dopuścić dowód niezgłoszony przez strony. Inicjatywa dowodowa należy bowiem do stron i sąd nie powinien własnym działaniem „naprawiać” bezczynności stron.
Dowody mają zgłaszać strony, a nie sąd. Zgodnie z art. 232 Kodeksu postępowania cywilnego to strony (a więc osoby, podmioty, które wniosły sprawę do Sądu, bądź osoby, które jako tzw. pozwany bronią w sprawie swojego stanowiska), są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę, ale jest to tylko jego uprawnienie, nie zaś obowiązek.
Nie można zatem zarzucać Sądowi, jako wadliwości jego działania w rozstrzyganej sprawie, że nie prowadził postępowania dowodowego z urzędu, że sam np. nie powołał biegłego – specjalisty w danej dziedzinie, dla ustalenia przykładowo wartości spornej nieruchomości czy kosztów naprawy pojazdu, czy też że sam nie wezwał określonych osób w charakterze świadków.
To na stronach bowiem spoczywa ciężar udowodnienia okoliczności powołanych przez nie dla uzasadnienia stanowisk i twierdzeń procesowych (art. 6 Kodeksu cywilnego). Warto o tym pamiętać zarówno wnosząc sprawę do Sądu, jak i broniąc się w takiej sprawie jako pozwany. Same twierdzenia, nawet gdy racja jest po naszej stronie, mogą nie wystarczyć…
Co może być dowodem? Kodeks postępowania cywilnego wymienia przede wszystkim: dokumenty (urzędowe i prywatne), zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny, przesłuchanie stron, ale również dowód z grupowego badania krwi, dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków, płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki. Możliwe są też inne środki dowodowe – sąd dokonuje ich swobodnej oceny, nie ma czegoś takiego jak „hierarchia dowodów” – każdy zgłoszony przez nas dowód może okazać się tym kluczowym w sprawie.
Najnowsze komentarze